Statek ZEFIR Ostróda powstał w Warszawskiej stoczni Rzecznej w roku 1964. Natomiast w roku 2017 roku przebudowano go na Statek Pasażerski i od tego czasu świadczy on usługi przewozowe na kanale Elbląskim. ZEFIR Ostróda kontynuuje tradycję przewozów pasażerskich po Kanale Elbląskim, zapoczątkowanych w roku 1912 przez Adolfa Tetzlaffa – twórcy żeglugi turystycznej. Podczas rejsów podziwiać można oprócz malowniczych krajobrazów, jedne z największych i najwybitniejszych osiągnięć hydrotechnicznych, czyli pochylnie.

Kanał Elbląski historia i znaczenie

W latach 20. XIX wieku podjęto decyzję o budowie szlaku wodnego, który miał połączyć teren Oberlandu z Elblągiem, aby usprawnić wymianę handlową. Prace budowlane na Kanale Oberlandzkim ruszyły dopiero w roku 1837 roku, kiedy to zaangażował się sam Georg Jacob Steenke. Opracował i stworzył on autorski projekt kanału, który miał na celu wykorzystanie wielu jezior Pojezierza Iławskiego. Realizację projektu budowy rozpoczęto w  roku 1844, osiągając  w całym systemie równy poziom wód, jednak problemem było połączenie kanału z jeziorem Druzno i Elblągiem, ponieważ związane to było z pokonaniem 100 metrów różnicy wysokości. 5 śluz wybudowanych od jeziora Druzno do Jeleni było niestety rozwiązaniem niewystarczającym, natomiast budowa 20 kolejnych była po prostu nieekonomiczna. Georg Steenke po podróżach do Holandii, Belgii, Bawarii oraz do Stanów Zjednoczonych zaprojektował pochylnię z tak zwanym suchym grzbietem, czyli takim po którym statki przeciągane były na specjalnych wózkach.

Pochylnia Buczyniec - rejspy po Kanale Elbląskim statkiem Zefir

 

W roku 1869 uruchomiono już regularne rejsy między Iławą, Ostródą oraz Elblągiem. Dla odciążenia odcinka z 5 śluzami, obok istniejącego kanału, w latach 1874-1881 wybudowano nowy odcinek z pochylnią Całuny, stosując do napędu koła linowego nowoczesną turbinę Francisa. Co więcej, tym  okresie kanał rozbudowano także o odcinek łączący miasto Ostródę ze Starymi Jabłonkami.

Podczas 20-lecia międzywojennego, kanał przeszedł gruntowną modernizację. Był to także czas, kiedy to Kanał Elbląski zaczął być wykorzystywany jako jedna z atrakcji turystycznych tego regionu. W roku 1947 Kanał Elbląski ponownie udostępniono dla ruchu turystycznego oraz pasażerskiego.

Kanał Elbląski

Obecnie Kanał Elbląski wpisany jest do rejestru zabytków województwa warmińsko-mazurskiego i można go podziwiać z pokładu statku Zefir Ostróda. Jest budowlą inżynieryjną o całkowitej długości 131,25 kilometrów, która łączy tereny Pojezierza Iławskiego oraz Ostródzkiego z Zalewem Wiślanym. Na długości około 66 kilometrów trasa Kanału Elbląskiego przebiega przez jeziora: Druzno, Piniewo, Sambród, Bartężek, Ilińsk, Drwęckie, Pauzeńskie, Szeląg Wielki i Mały, Karnickie, Dauby, Jeziorak oraz Mały Jeziorak. Na odcinku tym zlokalizowane jest 5 pochylni, 4 śluzy, 4 bramy ochronne -przeciwpowodziowe, 5 jazów oraz zabudowa administracyjna.

Rejs Statkiem Zefir po Kanale Elbląski i Pochylni Buczyniec

 

Pochylnia Buczyniec

Cechą charakterystyczną dla tego kanału i wyróżniającym go spośród innych dróg wodnych jest zastosowany niepowtarzalny system pochylni na długości około 10 kilometrów: Buczyniec, Kąty, Oleśnica, Jelenie oraz Całuny. W skład takiego zespołu pochylni wchodzą: torowiska oraz dwa wózki (każdy z wózków ma nośność 50 ton) do przeciągania jednostek pływających.

Warto wiedzieć, że Pochylnia Buczyniec jest pierwszą pochylnią Kanału Elbląskiego, licząc od Miłomłyn. Pochylnia Buczyniec ma typową konstrukcję dla pochylni zbudowanych na Kanale Elbląskim. Odległość do kolejnej pochylni Kąty – z dolnej stacji wynosi 1,5 kilometra, natomiast odległość ze stacji górnej do Jeziora Piniewa to odległość 6,1 kilometra. Co ciekawe, pod względem długości całego torowiska, jest to najdłuższa pochylnia na Kanale Elbląskim.

Na wschodnim brzegu Kanału, niedaleko od Pochylni Buczyniec znajduje się Muzeum Kanału Elbląskiego z eksponatami związanymi z powstaniem Kanału i jego historią.

Kanał Elbląski rejsy

Na rejs po Kanale Elbląskim zaprasza statek Zefir Ostróda wraz z Załogą, który posiada bogatą ofertę rejsów zorganizowanych jak i prywatnych z możliwością czarteru statku.

Szlakiem trzech pochylni Buczyniec- Kąty- Oleśnica i powrót

Rejs rozpoczyna się na przystani naszego statku Zefir w miejscu Pochylni Buczyniec. Po około 200m statek wpływa na pochylniowy wózek i przy pomocy hydrotechnicznych urządzeń, jednostka wyciągana jest na wózku po torowisku z wody. Statek pokonuje trasę 490 metrów z góry Pochylni Buczyniec w dół, gdzie obniża się o prawie 21 metrów. Następnie wypływa on z wózka i Kanałem Elbląskim przepływa około 2 kilometrów do Pochylni Kąty, gdzie kolejny raz statek Zefir wpływa na wózek szynowy. Transport po suchym lądzie odbywa się na długości 404 metrów, natomiast spadek wysokości wynosi 19 metrów. Na samym dole pochylni statek wypływa z wózka, aby spacerowym rejsem po raz kolejny obniżyć się o następne 19 metrów na Pochylni Oleśnica. Za 3 pochylnią statek Zefir Ostróda zawraca i tymi samymi pochylniami, tylko wznosząc się z dołu do góry, wraca do miejsca wypłynięcia. Rejs trwa około 3 godzin.

rejs Kanałem Elbląskim statkiem Zefir

 

Szlakiem pięciu pochylni

Rejs po Kanale Elbląskim rozpoczyna na przystani statku ZEFIR przy Pochylni Buczyniec. Statek pokonuje wszystkie pięć pochylni i na odcinku przeszło dziewięciu kilometrów osiąga różnicę poziomów 99,5 metrów n.p.m. Zefir Ostróda płynie Kanałem Elbląskim jeszcze kilka kilometrów, po czym wpływa do Jeziora Drużno, które ma powierzchnię 1790 ha, długość 11 km oraz szerokość 2,3 km, natomiast jego głębokość sięga do 2 metrów. Drużno zostało uznane ścisłym rezerwatem przyrody oraz fauny, natomiast większość jeziora porasta sitowie oraz trzcina wodna. Co więcej, na Jeziorze Drużno znajdują się miejsca lęgowe perkoza, łabędzia, jak t również orła bielika. Dodatkowo Jezioro Drużno jest jednym z najpiękniejszych jezior leżących na trasie Kanału Elbląskiego. Rejs po Kanale Elbląskim kończy się dopływając rzeką Elbląg do Bulwaru Zygmunta Augusta. Rejs trwa około 4,5 godziny.

Szlakiem rezerwatu

Kanał Elbląski rejsy: Szlak rezerwatu zaczyna się na przystani Statku ZEFIR na przeciwko Katedry przy Bulwarze Zygmunta Augusta. Statek przepływa pod jednym ze zwodzonych mostów na Rzece Elbląg. Po pokonaniu około 11 kilometrów, Zefir dopływa do Jeziora Drużno. Jezioro zostało uznane ścisłym rezerwatem przyrody, natomiast większość jeziora Drużno porasta trzcina wodna i sitowie. Dodatkowo obszar rezerwatu na Jeziorze Drużno pokrywa się z obszarami Natura 2000: Jezioro Druzno (PLH280028) Obszar Specjalnej Ochrony. W roku 2002 ze względu na jego bogactwo roślinne oraz bioróżnorodność, zostało one uznane międzynarodową formą ochrony oraz zostało wpisane na Listę Ramsarską. Na Jeziorze Drużno swój dom ma ponad 200 gatunków ptactwa, w tym łabędzie, kaczki, orły bieliki, mewy, rybitwy oraz perkozy.

Z Jeziora Drużno krótkim odcinkiem Kanału Elbląskiego, statek Zefir Ostróda dopływa do pierwszej Pochylni Całuny Nowe. Po pokonaniu trzydziestu kilometrów oraz pięciu Pochylni na ostatniej z nich – Pochylni Buczyniec rejs po Kanale Elbląskim dobiega końca. Rejs trwa około 4,5 godziny.